TEVEKKÜL  NEDİR

İnsanların bazıları ona yanlış anlamlar yüklemiş ve bu kavram çoğu kez yanlış anlaşılmış, yanlış algılanmıştır! Sözlükte tevekkül,” güvenmek, dayanmak, işi başkasına havale etmek " anlamına gelir. Terim olarak ise, " hedefe ulaşmak için gerekli maddi ve manevi sebeplerin hepsine başvurduktan sonra ALLAH'a dayanıp güvenmek ve ötesini ALLAH'a bırakmaktır.”

Tevekkül, KİŞİNİN GÖREVİNİ YAPMAMASI, GEREKLİ OLAN TEDBİRLERİ ALMAMASI ve KENDİ YAPMASI GEREKEN İŞİ ALLAH'A HAVALE ETMESİ DEMEK DEĞİLDİR. İşin sonunu düşünerek, hesap ederek gerekli gayret ve çabayı gösterdikten sonra  sonucu ALLAH'tan beklemesi ve O'na güvenmesidir.

KUR'AN'da:  Onlar ( müminler ) yalnız RABB'lerine güvenip dayanırlar.

( ENFAL 2 )

ALLAH'a tevekkül edene ALLAH yeter. ( TALAK 3 )

Kararını verdiğin zaman artık  ALLAH'a dayanıp güven. Çünkü ALLAH kendisine güvenip dayananları sever. ( AL-İ  İMRAN 159 ) buyrulmuştur.

          Ayet-i kerime, ÖNCE YAPILACAK İŞİN DÜŞÜNÜLMESİ, GEREKİYORSA İLGİLİLERLE İŞTİŞARE ( DANIŞILMASI ) EDİLMESİ ve KARAR VERİLDİKTEN SONRA ALLAH'A TEVEKKÜL EDİLMESİNİ EMREDİYOR. Evet ,  her konuda olduğu gibi bu konuda da örnek alacağımız kişi Peygamberimizdir. Peygamberimiz Mekke'den Medine'ye hicret emrini aldıktan sonra Hz. Ebu Bekir hariç, bunu herkesten  gizli tutmuştur. Gideceği Medine, Mekke'nin kuzeyinde olduğu halde Medine'ye ters yönde bulunan Sevr Dağı'na gitmiş ve burada saklanmıştır. Çünkü onun Medine'ye gideceğini düşünen müşrikler onu o yönde arayacaklardır. Bu, o gün için alınması gereken bir tedbirdir ve Peygamberimiz bu tedbiri almıştır.

Peygamberimiz bu tavrı ile TEDBİR ALMADAN ALLAH'A TEVEKKÜL ETMENİN ALLAH'IN EMRETTİĞİ TEVEKKÜL OLMAYACAĞINI ÖĞRETİYOR.  Peygamberimizin hayatı incelendiğinde pek çok benzer örnek görülecektir. Hendek savaşında alınan tedbir de bunun bir başka örneğidir. Medine şehrinin etrafında çepeçevre hendek kazıp düşmanın şehre girmesine engel olmuştur. Tedbir alma konusunda olduğu gibi sarsılmaz bir inançla ALLAH'a güvenme konusunda da yine en güzel örnek Peygamberimizdir. Mekke müşrikleri Peygamberimizin Mekke'yi terk ettiğini öğrenince onu aramaya koyulmuşlar ve izini takip ederek mağara önüne kadar gelmişlerdir. O kadar yaklaşmışlardır ki ayaklarının dibine baksalar onları göreceklerdir. İşte o esnada gerçekleşen bir mucize sonucu, örümcekler mağara önüne ağlarını gerecek, kuşlar yumurtalarını yerleştirecek ve bu manzarayı gören müşrikler mağarayı arama ihtiyacı bile hissetmeyeceklerdir.

Ve o anda Hz. Ebu Bekir büyük bir endişe içinde; " Bizi görecekler ey ALLAH'ın Resulü! " demekten kendini alamayacak; Peygamberimiz ise ALLAH'a olan sonsuz güvenini ifade eden bir sesle şöyle diyecektir.

" Korkma, ALLAH bizimle beraberdir.” ( Ebu Davud,Tıp,22 )

Değerli okurlar!

Tevekkül, hayatın her safhasında gereklidir. Yüce dinimiz öncelikle TEFEKKÜRÜ, AKLETMEYİ, SORGULAMAYI, DERİNLEMESİNE DÜŞÜNMEYİ, DAHA SONRA ÇALIŞIP ÇABALAMAYI VE SONRASINDA TEVEKKÜLÜ ÖNGÖRMÜŞTÜR.

Hasan Basri Hazretleri, " Bir saatlik tefekkür bir yıllık nafile ibadetten faziletlidir " demiştir. İslam'ın ilk emri " OKU! " olmuş, İLİM ÖĞRENMEK " KADINA DA ERKEĞE DE FARZ KILINMIŞ ", çalışma ve üretme en değerli Salih amellerden kabul edilmiştir.  Mehmet Akif, yirminci yüzyılın başlarındaki İslam coğrafyasının perişan halini anlatırken yanlış algılanan tevekkül kavramına şöyle değinmiştir:

" Çalış dedikçe şeriat, çalışmadın durdun. Onun hesabına birçok hurafe uydurdun. Sonunda bir de tevekkül sokup araya, zavallı dini çevirdin maskaraya! " ( Safahat )

İslam'ı yüzeysel inceleyen kişilerce yanlış anlaşabilen tevekkül gerçekte; ÇALIŞMADAN, SEBEPLERE SARILMADAN İŞİN SONUNU ALLAH'A HAVALE ETMEK DEMEK DEĞİLDİR. ÇALIŞMA, GAYRET, DUA, SABIR, SEBAT ve TEVEKKÜL BİRLİKTE OLACAKTIR. 

Toprağa ektiğimiz hububat, aylar sonra; meyve ağaçları, yıllar sonra ürün veriyor. Çiftçi toprağı sürecek, işleyecek, zamanında tohum, gübre ve suyunu verecek, sonra iyi ve bol ürün vermesi için ALLAH'a güvenip dayanacak ve sonucu O'ndan bekleyecek. Ve bu çalışmasının, tevekkülünün ardından da ürünü devşirecektir. Her şey anında olmuyor! Bir çocuğun anne karnında oluşumu da dokuz aylık bir sürenin sonunda gerçekleşiyor. Onun büyümesi ve eğitimi yine yılları alıyor.

Bedevi örneğinde olduğu gibi…

Bedevi, devesini mescide girmeden dışarıda başıboş bırakıp Hz. Peygamberin huzuruna girer… ALLAH Resulü sahabesi ile sohbet halindedir. ALLAH Resulü ile göz göze geldiklerinde Rahmet Peygamberi sorar: " Deveni ne yaptın? "  Bedevi; " Onu serbest bıraktım, ALLAH'a tevekkül ettim ! "  Resulullah (s.a.v ) tevekkülün gerçek  manasından habersiz bedeviye: " Git, deveni sağlam kazığa bağla sonra ALLAH'a tevekkül et! der. ( Tirmizi, Kıyamet 60 )

EMİN  ARIK

( Bodrum emekli müftüsü )